20’li yaş dönemlerinde çıkan ve bu nedenle de 20’lik diş olarak adlandırılan bu dişler, ağzın en arka kısmında ve hem üst çenede hem de alt çenede 8. sırada bulunan dişlerdir.
20’lik dişler günümüzde çoğu kişide çeşitli problemleri beraberinde getirir ve çekilmesi gerekir. Üstten alta veya alttan üste doğru değil de genellikle yan dişe yaslanarak çıkan bu dişler, eğer herhangi bir soruna sebep olmuyorsa çekilmesi gerekli değildir. Yine de sürekli kontrol altında tutulması ileride yaşanabilecek sorunları ortadan kaldırır.
Doğru temizliği yapılmadığında ağızda en çabuk çürüyen dişler 20’liklerdir.
Günümüzde ağız yapısının dar olmasından dolayı bazen 20’lik dişler çıkarken kendilerine yer bulamaz ve diğer dişleri sıkıştırarak ağızda çapraşıklığa sebep olur. Yine çıkamayan ve üzerinde dişeti kalan 20 yaş dişlerinde yemek artıklarının birikmesi iltihaba ve apselere neden olmaktadır. Bütün bu sebeplerden dolayı 20 yaş dişleri gerekli görüldüğünde cerrahi olarak çekilmektedir.
Yirmilik dişin çekilmesini gerektiren haller nelerdir?
ÇÜRÜK: Tükürük, bakteri ve yiyecek parçacıkları yeni çıkmakta olan dişin açtığı yuvada birikerek hem yirmilik dişi hem de yanındaki azı dişini tehdit eder. Bu tip çürükleri fark etmek ve tedavi etmek oldukça zordur. Ağrı ve enfeksiyona yol açan ve apseyle sonuçlanan ağır tablolar meydana gelebiliyor.
DİŞETİ HASTALIĞI Kısmen çıkmış bir yirmilik dişin dişetinde bakteri ve yiyecek artıklarının depolandığı bir enfeksiyon odağı oluşur. Bu durum ağız kokusu, ağrı, ödem ve trismusa (ağzın tam açılamaması hali) sebep olur. Enfeksiyon lenfler aracılığı ile yanak ve boyuna yayılabilir. Yirmilik dişin etrafındaki bu enfeksiyona yatkın zemin her seferinde kolayca enfekte olmaya adaydır.
BASINÇ AĞRISI: Sürme sırasında komşu dişlere de basınç uygulanıyorsa sıkışmadan dolayı da bir ağrı hissedilebilir. Bazı durumlarda bu basınç aşınmaya yol açar.
ORTODONTİK SEBEPLER: Pek çok genç birey dişlerindeki çapraşıklıkları düzeltmek için ortodontik tedavi görmektedir. Yirmi yaş dişlerinin sürme basınçları diğer dişlere de yansıyacağından diğer dişlerde de bir hareketlilik olur, çapraşıklıklar artabilir.
PROTEZLE İLGİLİ SEBEPLER: Protez planlaması yapılan bir ağızda yirmilik dişleri hesaba katmak gerekir. Çünkü, yirmilik diş çekildikten sonra değişen ağız yapısına göre yeni bir protez yapmak gerekecektir.
KİST OLUŞUMU: Gömük bir dişin sebep olduğu kistik vakalar gözlenmiştir. Kist kemik yıkımına, çene genişlemesine ve çevredeki dişlerin yer değiştirmesine ya da zarar görmesine sebep olur. Kemik yıkımını önlemek için diş çekilmeli ve kist temizlenmelidir. Nadiren bu kist çok geniş alanlara yayılırsa tümörlere dönüşebilir veya çene kemiğinde kendiliğinden kırılmalara yol açabilir.